سخن و تصویر هفته بیست و یکم(چرا میلاد امام علی (ع) در ایران به « روز پدر » نام گذاری شد.)

هر سال روز سیزدهم رجب بخاطر زادروز وصی نبی مکرم اسلام، مولای متقیان، امیرمومنان، پیشوای مسلمانان، نخستین امام شیعیان، ابوالسبطین، حضرت امام علی بن ابی طالب (ع) و جشن و شادمانی پیروان اهل بیت (ع)، در جمهوری اسلامی ایران به « روز پدر » نام گذاری شده تا از این طریق از پدران پرتلاش و زحمتکش این مرز و بوم که علاوه بر همت در تامین معاش و اسباب زندگی، نقش بسزایی در آشنایی فرزندان خویش با مکتب اهل بیت (ع) داشته و آنان را از انحرافات فکری و عقیدتی بازداشته و با نور اسلام و قرآن و مکتب حیات بخش اهل بیت (ع) آشنا و سیراب نمودند، تقدیر و تشکری به عمل آید.این سُنتی است حسنه و کرداری است خداپسندانه.

 

این نام گذاری بی دلیل نبوده و مستند روایی نیز دارد. زیرا رسول معظم اسلام حضرت محمد (ص) در روایتی خود و امام علی بن ابی طالب (ع) را پدران امت اسلام قلمداد نمود و فرمود:" أنا و علیٌّ أبوا هذه الاُمّة "، یعنی: من و علی پدران این امتیم. بدین جهت روزمیلاد خجسته حضرت امیر مؤمنان (ع) به روز پدر نامیده شده است.

 ضمن تبریک این روز گرامی به همه پدران مومن و متدین و فداکار این مملکت، اشاره ای به تولد سراسر نور امام علی بن ابی طالب (ع) می نمایم:ولادت با سعادت امیر مومنان (ع) در سیزده رجب سال سی ام عام الفیل، یعنی 23 سال پیش از هجرت نبوی (ص)در مکه معظمه و در درون کعبه (خانه خدا ) به وقو ع پیوست.(1)

 نام مبارکش " علی " و کنیه های وی عبارت است از: ابوالحسن، ابوالحسین، ابوالحسنین، ابوالسبطین و الریحانتین، ابو الائمه و ابوتراب.

 ولی معروف ترین کنیه هایش ابوالحسن و ابوتراب می باشند.

 القاب آن حضرت عبارتند از: امیرالمؤمنین، سیدالوصیین، سیدالمسلمین، سیدالاوصیاء، سیدالعرب، خلیفة رسول الله، امام المتقین، یعسوب المؤمنین، یعسوب الدین، صهر رسول الله، حیدر، مرتضی، وصی،ولی و …

پدرش ابوطالب بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبد مناف است، که با عبدالله بن عبدالمطلب پدر حضرت محمد(ص)، برادر اعیانی بودو مادرشان فاطمه بنت عمرو بن عائذ مخزومی می باشد.(2)

مادرش فاطمه بنت اسد بن هاشم بن عبد مناف بود. وی از جمله بانوان گروه نخست بود که به پیامبر(ص) ایمان آورد و مسلمان شد و رنج های ایام حضور در مکه را به همراه همسر و خانواده اش متحمل گردید و در هنگام هجرت پیامبر (ص)، وی نیز به مدینه هجرت نمود و در همین شهر مقدس بدرود حیات گفت و پیامبر (ص) با پیراهن خود وی را کفن کرد، تا بدین وسیله او را از گزند گزندگان زمین و هم از فشار قبر در امان نگه دارد و اقرار به ولایت فرزندش علی بن ابی طالب(ع) را به وی تلقین کرد، تا هنگام پرسش نکیرین، به راحتی پاسخشان دهد. رسول خدا(ص)، او را بدین طریق احترام و از این فیض عظیم برخوردار ساخت.(3)

تولد مبارک آثار حضرت علی (ع) در مکه معظمه و در داخل خانه خدا (کعبه)در مسجد الحرام، یکی از شگفتی های عالم خلقت محسوب می گردد و این فضیلتی است ویژه که خداوند متعال، تنها وی را به چنین امتیازی کرامت بخشید. نه پیش از او و نه پس از او، برای هیچ کسی چنین فضیلتی پدید نیامده است.(4)

در روایتی آمده است:روزی عباس بن عبدالمطلب، با یزید بن قعنب و با گروهی از بنی هاشم و جماعتی از قبیله بنی العزی در برابر خانه کعبه نشسته بودند، ناگاه فاطمه بنت اسد به مسجد در آمد و به حضرت امیرالمؤمنین(ع)، نه ماه آبستن بود و او را درد زائیدن گرفته بود. پس در برابر خانه کعبه ایستاد و نظر به جانب آسمان افکند و گفت: پروردگارا! من ایمان آورده ام به تو و به هر پیامبر و رسولی که فرستاده ای و به هر کتابی که نازل گردانیده ای و تصدیق کرده ام به گفته های جدم ابراهیم خلیل(ع) که خانه کعبه بنا کرده او است، پس سئوال می کنم از تو، به حق این خانه و به حق آن کسی که این خانه را بنا کرده است و به حق این فرزندی که در شکم من است و با من سخن می گوید و به سخن گفتن خود مونس من گردیده است و یقین دارم که او یکی از آیات جلال و عظمت تو است، که آسان کنی بر من ولادت او را.

عباس و یزید بن قعنب گفتند: همین که فاطمه از دعایش فارغ شد دیدیم که دیوار عقب خانه، شکافته و روزنه ای پیدا شد. فاطمه از آن روزنه داخل خانه خدا شد و از دیده های ما پنهان گردید، پس شکاف دیوار به اذن خدا به هم پیوست و ما چون خواستیم در خانه را بگشاییم چندان که سعی کردیم، در گشوده نشد. دانستیم که این امر از جانب خداوند متعال واقع شده است  و فاطمه سه روز در اندرون کعبه ماند. اهل مکه در کوچه ها و بازارها این قضیه را نقل و زن ها این حکایت را یاد کرده و تعجب می نمودند. تا روز چهارم رسید، پس همان موضع از دیوار کعبه که شکافته شده بود، دیگر باره شکافته شد، فاطمه بنت اسد بیرون آمد و فرزند خود اسدالله الغالب علی بن ابی طالب(ع) را در دست خویش داشت و می گفت: ای گروه مردم! به درستی که حق تعالی برگزید مرا از میان خلق خود و فضیلت داد مرا بر زنان برگزیده که پیش از من بوده اند. زیرا که حق تعالی برگزید آسیه دختر مزاحم را و او عبادت کرد حق تعالی را پنهان در موضعی که عبادت خدا در آن جا سزاوار نبود، مگر در حال ضرورت، یعنی خانه فرعون.

و مریم دختر عمران را حق تعالی برگزید و ولادت حضرت عیسی(ع) را بر او آسان گردانید و در بیابان درخت خشک را جنباند و رطب تازه از برای او از آن درخت فرو ریخت و حق تعالی مرا بر هر دو و زیادتی داد و هم چنین بر جمیع زنان عالمیان که پیش از من گذشته اند. زیرا که من فرزندی آورده ام در میان خانه برگزیده او و سه روز در آن خانه محترم ماندم و از میوه ها و طعام های بهشت تناول کردم و چون خواستم که بیرون آیم، در هنگامی که فرزند برگزیده من بر روی دست من بود، هاتفی از غیب مرا ندا کرد که: ای فاطمه! این فرزند بزرگوار را "علی" نام کن، به درستی که منم خداوند علی أعلی و او را آفریده ام از قدرت و عزت و جلال خود و بهره کامل از عدالت خویش به او بخشیدم و نام او را از نام مقدس خود اشتقاق نموده و او را به آداب خجسته خود تأدیب کرده ام و امور خود را به او تفویض کرده ام و او را به علوم پنهان خود مطلع کرده ام و در خانه محترم من متولد شده است و او اول کسی است که اذان خواهد گفت بر روی خانه من و بت ها را خواهد شکست و آن ها را از بالای کعبه به زیر خواهد انداخت و مرا به عظمت و مجد و بزرگواری و یگانگی یاد خواهد کرد و اوست امام و پیشوا بعد از حبیب من و برگزیده از جمیع خلق من محمد(ص) که رسول من است و او وصی او خواهد بود. پس خوشا به حال کسی که او را دوست بدارد و یاری اش کند و وای بر حال کسی که فرمان او را نبرد و یاری اش نکند و حقش را انکار نماید.(5)

آری، حضرت علی(ع) در چنین روز مبارک و در چنین محل مبارک و با میزبانی خدای سبحان دیده به جهان گشود و جهان هستی را از انوار الهی اش روشن گردانید. ابوطالب(ع) و فاطمه بنت اسد(س)، در نگه داری و تربیت این نازنین فرزند، تلاش بلیغی به عمل آوردند. ولی هنوز چند سالی از ولادت با برکتش نگذشته بود که حضرت محمد(ص) و همسرش خدیجه کبری(س) از ابوطالب(ع) و همسرش فاطمه بنت اسد(س) تقاضا نمودند که نگه داری این کودک دلربا را به آنان واگذار نمایند. ابوطالب(ع) و فاطمه بنت اسد(س) به خاطر شدت علاقه و محبت به حضرت محمد(ص)، درخواستش را قبول و نگه داری علی(ع) را به وی سپردند.(6)

از آن پس، علی(ع) در دامن مهرانگیز رسول خدا(ص) رشد و تعالی یافت و مراحل تکامل را طی نمود. او نخستین کسی بود که به خدا و پیامبرش ایمان آورد و تا آخر عمر شریف خود در اعتلای کلمه لا اله الا الله و عدالت اسلامی، لحظه ای از پای ننشست.(7)

  زید بن ارقم روایت کرد: اول من صلی مع رسول الله(ص) علی بن ابی طالب(ع)؛ نخستین کسی که با رسول خدا(ص) نماز گزارد، علی(ع) بود.(8)

 از خود حضرت علی (ع) در باره پیش قدمی وی در پذیرش اسلام آمده است: اَنا عبد الله و اخو رسول الله (ص) و اَنا الصدیق الاَکبر لا یقولها بعدی الا کاذب مفتری، ولقد صلیت مع رسول الله (ص) قبل الناس بسبع سنین و انَا اول من صلی.(9)

 یعنی: من بنده خدا و برادر رسول خدایم و منم صدیق اکبر و این جمله را پس از من کسی ادعا نمی کند مگر آن که دروغگو و افترا زننده باشد. من با پیامبر (ص) به مدت هفت سال پیش از آن که کسی با وی نماز بخواند، نماز خواندم و من نخستین کسی هستم که با او نماز گزاردم.

 به هر روی این روز فرخنده بر باز مانده نسل امامت و ولایت، حضرت مهدی صاحب زمان (ع) و بر عموم شیعیان و محبان آن حضرت مبارک باشد.

# مهدی احمدزاده#

 

منابع

1_ خصائص الائمة(ع)، ص 39؛ تاج الموالید، ص11 ؛ الارشاد، ص 8

 2_ تاج الموالید، ص 11 ؛ المستجاد، ص3 ؛ منتهی الآمال، ج1، ص 11

 3_ الارشاد، ص 8؛ بحارالانوار، ج 35، ص 179؛ تاج الموالید، ص 12 ؛ اهل بیت، ص 191

 4- الارشاد، ص 8؛ خصائص الائمه(ع)، ص 39؛ منتهی الآمال، ج1، ص 143

 5- نک: علل الشرایع، ج1، ص 135 ؛ الامالی (شیخ صدوق )، ص 198 ؛ روضة الواعظین، ص 76 ؛الاربعین ( محمد طاهر قمی )، ص65 ؛ منتهی الآمال، ج1، ص 141

 6- فروغ ابدیت،ج 1، ص 208

 7- همان، ص 240

 8- أنساب الأشراف، ج2، ص 8

 9- الاحتجاج، ج 1، ص 206 ؛ بحار الانوار، ج 38، ص 253 ؛ فروغ ابدیت، ج1، ص 244