تعدادی از تاثیرات موسیقی بر مغز انسان

ارسطو موسیقی را یکی از شاخه‌های ریاضی می‌دانسته و فیلسوفان اسلامی نیز این نظر را پذیرفته‌اند، همانند ابن سینا که در بخش ریاضی کتاب شفا از موسیقی نام برده‌است. ولی از آنجا که همه ویژگی‌های موسیقی مانند ریاضی مسلم و غیرقابل تغییر نیست، بلکه ذوق و قریحهٔ سازنده و نوازنده هم در آن دخالت تام دارد، آن را هنر نیز می‌دانند. در هر صورت موسیقی امروز دانش و هنری گسترده‌ای است که دارای بخش‌های گوناگون و تخصصی می‌باشد. صدا در صورتی موسیقی نامیده می‌شود که بتواند پیوند میان اذهان ایجاد کند و مرزی از جنس انتزاع آن را محدود نکند.

اما این علم، هنر و یا پدیده‌ی فوق‌العاده چه تاثیری بر انسان و روحیاتش دارد؟ محققان در سرتاسر جهان به مطالعه‌ی این تاثیرات پرداخته‌اند که خلاصه‌ی بسیار کوچکی از همه‌ی نظریات آنها را می‌توانید در این مقاله مطالعه کنید.

---

۱- موسیقی شاد و یا غمگین بر دید ما به مسائل خنثی تاثیر می‌گذارد

معمولا می‌توانیم تشخیص دهیم که آیا یک موسیقی شاد و غمگین است، اما این نظر معمولا برخواسته از احساسی است که با شنیدن موسیقی به فرد منتقل می‌شود. در واقع، مغز ما به موسیقی شاد و غمگین متفاوت پاسخ می‌دهد.

حتی قطعه‌های کوتاه موسیقی شاد یا غمگین بر ما تاثیر می‌گذارند. یک تحقیق نشان می‌دهد که پس از شنیدن یک قطعه‌ی موسیقی کوتاه، شرکت کنندگان بیشتر تمایل داشتند که وضعیت خنثی‌ای را به عنوان وضعیتی شاد و یا غمگین تفسیر کنند تا با موسیقی‌ای که شنیده بودند، هماهنگ شود. این موضوع با دیگر حالت‌های چهره نیز اتفاق افتاد، اما بیشتر برای موقعیت‌هایی قابل توجه بود که به حالت خنثی نزدیک‌تر بودند.

موضوع جالب‌تر دیگر در مورد چگونگی تحت تاثیر موسیقی قرار گرفتن احساسات این است که دو نوع احساسات به موسیقی مرتبط هستند: احساسات ادراکی و احساسات عاطفی.

این بدان معنی است که برخی اوقات می‌توانیم احساسات یک قطعه‌ی موسیقی را بدون تجربه کردن‌شان، درک کنیم، که دال بر این موضوع است که گوش دادن به موسیقی غمگین برای بسیاری از نه تنها افسرده کننده نیست، بلکه بسیار هم لذت بخش است.

بر خلاف شرایط واقعی، هیچ خطر و یا تحدید جدی‌ای هنگام گوش دادن به موسیقی ما را تهدید نمی‌کند، بنابراین می‌توانیم احساسات مربوطه را بدون تجربه‌ی واقعی، درک کنیم.

۲-صدای پس زمینه می‌تواند خلاقیت را افزایش دهد

همه آهنگ‌های انرژتیک درون لیست موسیقی‌شان را دوست دارند. اما هنگامی که بحث خلاقیت کاری به میان می‌آید، ممکن است موسیقی بلند بهترین گزینه نباشد.

تحقیقات نشان داده‌اند که سطح ملایم موسیقی نقطه عطفی برای خلاقیت است. موسیقی پس زمینه حتی بیشتر از سطوح پایین موسیقی خلاقیت انسان را تحریک می‌کند.

عملکرد این قضیه به گونه‌ای است که موسیقی ملایم دشواری پردازش را افزایش داده که منجر به افزایش پردازش انتزاعی و خلاقیت بالاتری می‌شود. به بیان دیگر، هنگامی که در تلاش برای پردازش کارها هستیم، به سمت روش‌های خلاقانه‌تر می‌رویم.

۳-سلیقه‌ی موسیقی شخصیت را پیش‌بینی می‌کند

مطالعه‌ای که در آن زوج‌ها با نگاه کردن به لیست آهنگ‌های مورد علاقه‌ی دیگری، یکدیگر را شناختند، نشان داد که این افراد به پیش بینی‌های قابل اعتمادی نسبت به ویژگی‌های اخلاقی یکدیگر رسیده‌بودند.

این تحقیق ۵ ویژگی اخلاقی را در اختیار شرکت کنندگان قرار داد و جالب این بود که برخی از ویژگی‌ها بسیار دقیق و بر اساس سلیقه‌ی موسیقی دیگری پیش بینی شده بودند.

به طور خلاصه، یافته‌های مطالعه را می‌توان به صورت راهنمای زیر ارائه داد:

• طرفداران موسیقی بلوز دارای اعتماد به نفس بالا، خلاق، اهل گردش، مهربان و راحت هستند.
• طرفداران موسیقی جز دارای اعتماد به نفس بالا، خلاق، اهل گردش و راحت هستند.
• طرفداران موسیقی کلاسیک دارای اعتماد به نفس بالا، خلاق، درونگرا و راحت هستند.
• طرفداران موسیقی رپ دارای اعتماد به نفس بالا و اهل گردش هستند.
• طرفداران موسیقی اپرا دارای اعتماد به نفس بالا، خلاق و مهربان هستند.
• طرفداران موسیقی کانتری و وسترن سخت کوش و اهل گردش هستند.
• طرفداران موسیقی رِگِی دارای اعتماد به نفس بالا، خلاق، اهل گردش، مهربان و راحت هستند و اصلا اهل سخت کوشی نیستند.
• طرفداران موسیقی دنس خلاق و اهل گردش هستند، اما مهربان نیستند.
• طرفداران موسیقی ایندی دارای اعتماد به نفس پایین و خلاق هستند، اما مهربان و سخت کوش نیستند.
• طرفداران موسیقی بالیوود خلاق و اهل گردش هستند.
• طرفداران موسیقی راک یا هوی متال دارای اعتماد به نفس پایین، خلاق، مهربان و راحت هستند، اما سخت کوش و اهل گردش نیستند.
• طرفداران موسیقی پاپ دارای اعتماد به نفس بالا، سخت کوش، اهل گردش و مهربان هستند، اما خلاق و راحت نیستند.
• طرفداران موسیقی سول دارای اعتماد به نفس بالا، خلاق، اهل گردش، مهربان و راحت هستند.

۴-موسیقی هنگام رانندگی به طور قابل ملاحظه‌ای حواس‌مان را پرت می‌کند (بر خلاف باور متدوال)

مطالعه‌ی دیگری که روی نوجوانان و جوانان انجام شد، بر چگونگی تاثیر موسیقی بر نحوه‌ی رانندگی آنها تمرکز کرد.

رانندگان هنگام گوش دادن به موسیقی مورد علاقه‌ی خودشان، سکوت و یا موسیقی ایمن (که محققان پیشنهاد کردند) مورد آزمایش قرار گرفتند. البته که اکثر آنها موسیقی خودشان را ترجیح داد، اما ثابت شد که بیشتر باعث پرتی حواس می‌شود: هنگام گوش دادن به موسیقی مورد علاقه‌ی خودشان، رانندگان اشتباهات بیشتری مرتکب می‌شدند و با خشونت بیشتری رانندگی می‌کردند.

جالب‌تر این که موسیقی ارائه شده توسط محققان بسیار موثرتر از سکوت بود. این طور به نظر رسید که موسیقی ناآشنا، یا غیرجذاب بهترین گزینه برای رانندگی است.

۵-یادگیری موسیقی می‌تواند مهارت‌های حرکتی و استدلالی را به طور قابل توجهی افزایش دهد

به طور کلی افراد تصور می‌کنند که یادگیری یک ابزار موسیقی برای کودکان بسیار مفید است، اما در واقع این کار بسیار مفیدتر از چیزی است که انتظارش را داریم. یک مطالعه نشان داد کودکانی که سه سال و یا بیشتر آموزش نوازندگی آلات موسیقی دیده‌اند بهتر از آنهایی که آموزش موسیقی ندیده‌اند، از نظر توانایی های تبعیض شنوایی عمل کردند.

این کودکان هم چنین در از نظر دایره‌ی لغت و توانایی‌های استدلال غیرکلامی امتیازات بهتری به ثبت رساندند، که شامل درک و بررسی اطلاعات بصری مانند شناسایی روابط، شباهت‌ها و تفاوت‌های میان شکل‌ها و طرح‌ها است.

۶-موسیقی کلاسیک می‌تواند توجه بصری را بهبود دهد

تنها کودکان نیستند که می‌توانند از آموزش و یا قرار گرفتن در معرض موسیقی بهره ببرند. یک تحقیق کوچک نشان داد که بیماران سکته‌ی مغزی هنگام گوش دادن به موسیقی کلاسیک، توجه بصری بیشتری کسب کردند.

این مطالعه هم چنین نویز سفید و سکوت را برای قیاس نتایج امتحان کرد، و دریافت که مانند مطالعه‌ی رانندگی  که به آن اشاره شد، سکوت منجر به بدترین نتایج شد.

۷-تماس تلفنی یک سویه، بیشتر از مکالمات معمولی باعث پرتی حواس می‌شوند

مطالعه‌ی دیگری که به جای موسیقی بر نویز تمرکز کرد، نشان داد هنگامی که بحث از پرتی حواس در مکالمه با دیگران به میان می‌آید، تماس‌های تلفنی یک سویه از همه بدتر هستند.

پس از اینکه یک پرسشنامه مشخص کرد که به نظر ۸۲% افراد شنیدن مکالمه‌ی تلفنی دیگران آزاردهنده است، ورونیکا گالوان، روانشناس شناختی دانشگاه سن دیگوی آمریکا تصمیم گرفت دلیل این آزار را کشف کند.

در یک مطالعه، شرکت کنندگان به دو گروه تقسیم شدند که یکی از این دو گروه باید به یک سو از یک مکالمه‌ی تلفنی و گروه دیگر به مکالمه‌ی کامل گوش می‌دادند و یک پازل را حل می‌کردند.

گروهی که به یک سو از مکالمه گوش می‌دادند تمرکز کمتری نسبت به گروه دیگر داشت. که محققان دلیل آن را تلاش برای حدس سوی دیگر مکالمه دانستند که فرد شرکت کننده نمی‌شنود.

۸-موسیقی به ورزش کردن کمک می‌کند

برگردیم به موسیقی! می‌بینیم که همانطور که سکوت نمی‌تواند به خلاقیت و رانندگی بهتر کمک کند، هنگام ورزش هم چندان عامل موثری نیست.

سالهاست که تحقیقات بر روی تاثیر گوش دادن به موسیقی هنگام ورزش در حال انجام است. در سال ۱۹۱۱، یک مطالعه نشان داد که گوش دادن به موسیقی در مقابل سکوت، باعث افزایش سرعت رکاب زدن دوچرخه سواران می‌شود.

این امر به این دلیل است که گوش دادن به موسیقی می‌تواند فریادهای خستگی مغز را سرکوب کند. همانطور که بدن می‌فهمد که خسته هستیم و می‌خواهد که استراحت کنیم، به مغز نیز پیام‌هایی می‌فرستد تا پیام استراحت ارسال کند. گوش دادن به موسیقی رقیبی برای بدن در تسخیر توجه مغز است و به ما کمک می‌کند تا به راحتی از این پیام‌های خستگی چشم پوشی کنیم.

نوشته شده توسط: مینا داودی